Hver vill elska dvergþjóð lengst úti í rassgati?

Þegar Björk mætti á Óskarinn í húðlitum jogginggalla með dauðan stork lafandi utan á sér fóru þeir plebbalegu hjá sér og óskuðu þess að það væri ekki alltaf verið að tönglast á því að hún væri íslensk. En auðvitað var þetta gott framtak hjá Björk og hún veit hvað klukkan slær í ferðamannabransanum. Ef hún hefði verið í venjulegum kjól og ekki skorið sig svona úr myndu mun færri koma til Íslands í sumar. Það að Björk mætti í dauðum stork á Óskarinn hefur meiri áhrif en til dæmis allt havaríið í kringum Lucky Leif vitleysuna. Þótt Utanríkisráðuneitið sendi tuttugu og fimm víkingaskip til viðbótar til New York hefði það samt minni áhrif en kjóllinn hennar Bjarkar.

Kók út um allt
Nú er okkur sagt að enn sé ferðamennskan á uppleið á Íslandi. Að bráðum getum við búist við allt að milljón útlendingum í heimsókn á ári. Því verðum við að spyrja: Hvers vegna koma útlendingar í heimsókn til þessarar dvergþjóðar lengst úti í rassgati? Til að svara þessu getum við litið í eigin barm og spurt: Hvað vil ég fá út úr ferðinni minni þegar ég fer til útlanda?
Nú segir þorri þjóðarinnar annað hvort: Að geta keypt fullt af dóti í stærstu verslunarmiðstöð í heimi, eða: Að liggja rorrandi fullur í sandi og sól. Það sjá allir að okkar viðmið um ferðir til útlanda gilda ekki yfir ferðamenn sem koma hingað. Við getum ekki boðið erlendum ferðamönnum upp á sólbað á sandströnd og glætan að þeir muni flykkist til Íslands til þess eins að vafra eins og uppvakningar um Kringluna eða nýja Smárann.
Nei, ferðamenn sem koma hingað eru að sannreyna glansmynd sem þeir eru með í hausnum. Ég er sjálfur með hausinn fullan af svona glansmyndum af stöðum sem ég hef ekki komið til. Ef mér tekst einhvern tímann að komast til Tahiti vil ég ekki að það fyrsta sem ég rekst á þar sé fólk að drekka kók og hlusta á Celine Dion, og ekki myndi ég heldur vilja ganga beint inn í verslunarmiðstöð sem væri alveg eins og Smárinn. Því miður er þó líklegt að fólk í Britney Spears bolum að hesthúsa í sig úr Cheezy Pop-pokum verði það fyrsta sem ég sé, en ekki hressir og stoltir Pólynesar með bein í gegnum nefið og berbjósta yngismeyjar sem setja blómakrans um hálsinn á mér. Ég er 200 árum of seinn því jafnvel þar, í miðju Kyrrahafinu, er allt orðið eins og það er alls staðar annars staðar, eða svona næstum því.
 
Gömlu Íslandsvinirnir
En hvaða glansmynd er þá fólkið sem kemur hingað með í hausnum? Túristar á Íslandi eru aðallega af tveim ólíkum sauðahúsum. Fyrst skal telja "Íslandsvinina" svo kölluðu, en þessi tegund af ferðafólki var sú eina sem kom hingað fyrr á árum. Þetta er lið sem á sér lítið líf heima fyrir og hefur í staðinn legið yfir íslenskum fornbókmenntum og látið sig dreyma lengi um að koma hingað. Þetta er aðallega þýskt mussulið sem kaupir í mesta lagi eina lopapeysu í ferðinni og stelur þess meira af sykurmolum á kaffiteríum úti á landi. Þetta fólk kemur hingað og býst við að sjá káta víkinga þeysa niður Laugarveginn á hestum og síðskeggjaða karla fara með vísur á götuhornum. Það fer því fýlt heim þegar "alheimsþorpið" blasir við því, nema það hafi verið svo heppið að hitta á víkingahátíðina í Hafnarfirði.
Með þessu fólki má flokka enn skrítnara lið sem hefur áhuga á íslenska hestinum og/eða hundinum. Hvað sem meistari Guðni reynir að sannfæra okkur um að heimurinn sé fullur af fólki með brennandi áhuga á þessum furðukvikindum, verður þetta alltaf algjör minnihlutahópur og eflaust verður hann alltaf fámennari en t.d. þeir sem hafa áhuga á belgísku snjáldurmúsinni eða því að safna klósettpappírsrúllum.

Ísland, svaka kúl
Þessi gamla tegund af túristum verður eflaust alltaf við lýði. Nýja tegundin sækir þó í sig veðrið með hverju árinu og er að verða miklu fjölmennari. Það er fólkið sem kemur hingað með þann óljósa grun í farteskinu að hér sé allt ofsalega kúl og hipp -- "Kúl-landsvinina" mætti kalla það. Þennan grun hefur fólkið fengið með því að hlusta á Björk og Sigur Rós og með því að skoða eitthvað af þessu lokkandi túristaefni sem boðið er upp á. Ef ég vissi ekki betur myndi ég líka halda að hér væri allt rosalega kúl og hipp eftir að hafa lesið blöð eins og Iceland Review og Atlantica. Þar snýr svala hliðin alltaf fram. Víðs fjærri eru þessir endalausu íslensku melir og móar og fólkið sem hangir í Kringlunni og er í meirihluta á Íslandi. Stundum hefur svo tekist að gera eitthvað kúl sem er ekki kúl. Ég man t.d. eftir ljósmynd af pylsusjoppunni Frönken Reykjavík og meira að segja sú hola, sem seint verður talin mjög kúl í návígi, var kúl á þessari ljósmynd. Páll Stefánsson ljósmyndari og þessir karlar eru ekkert annað en snillingar og ættu á fá Fálkaorðuna strax. Auðvitað er svo bara talað við kúl fólk í þessum blöðum. Einu sinni var Gus Gus í hverju tölublaði, en nú er meira talað við hönnunarsysturnar Hrafnhildi og Báru, sem eru hvað mest kúl í dag. Allir vita sem er að alíslenskur plebbismi selur ekki sæti í Flugleiðavél.
Þegar hingað koma blaðamenn frá erlendum blöðum, tímaritum eða sjónvarpsstöðvum er dregin upp sama mynd og Iceland Review og Atlantica draga upp. Byrjað er á að spjalla við einhvern kúlista sem er með puttann á púlsi kúlsins, svo er farið í tillasafnið og Bláa lónið, og punkturinn yfir i-ið er svo góð kvöldstund á Kaffibarnum.
Fólkið sem fellur fyrir þessari mynd -- Kúl-landsvinirnir -- verða ekki fyrir vonbrigðum eins lengi og þeir villast ekki út í úthverfin. Helst ætti að reisa múr utan um 101 því ég er ansi hræddur um að glansmyndin yrði fljót að hrynja í Rúmfatalagernum.

The Swinging Reykjavik
Með fólkinu sem leitar að kúlinu flýtur svo hliðarhópur túrista: "Klof-landsvinirnir", getum við kallað þá. Þessir gröðu karlar hafa séð annað en kúlið út úr öllum þessum greinum um "The Swinging Reykjavik". Þeir koma hingað til að detta íða og riðlast, því í greinunum er alltaf ýjað að því að hér sé auðvelt að fá sér á broddinn -- jafnvel hægt að ná í kúl píu sem er í hönnun, ef heppnin er með. Þessir karlar fara beint í tillasafnið en hanga svo bólgnir og slefandi í pjásuholu og muna mest lítið eftir ferðinni þegar þeir mæta á skrifstofuna í Birmingham á þriðjudagsmorguninn.
Ef það væri bein í nefinu á Ferðamálaráði myndi það beita sér fyrir því að t.d. Fischerssund yrði gert að gleðigötu, svona eins og Herbertsstrasse. Þetta er allt á réttri leið, nú ætti bara Club Clinton að fá styrk hjá Borginni til að víkka starfssemina út og taka yfir alla götuna. Þá myndi gjaldeyrisforði þjóðarinnar stækka í jöfnu hlutfalli við það sem klofin glennast og kofinn sem Sögufélagið er í núna fyllist af Olgum og Natösjum.