Landsbyggðin og strætó

Á Íslandi búa tvær þjóðir. Ef ekki fleiri. Önnur þjóðin græðir á tá og fingri á allskonar rugli sem maður skilur ekkert í og lifir svo hátt að annað eins hefur ekki sést í Íslandssögunni. Þessi þjóð býr í Reykjavík en er stundum í frístundabýlinu sínu út í sveit, þeir æðislegustu rífa rándýr einbýlishús til að byggja enn flottari villur á lóðinni og kaupa sig fram fyrir raðir á leið til útlanda. Hin þjóðin lepur dauðann úr skel, býr út á landi eða tekur strætó í bænum.

Ég hef aldrei búið út á landi en væri til í að prófa. Staðirnir eru þó mislíflegir og í sumum mætir manni ekkert nema deyfð og drungi. Enginn á ferli, grotnandi hús, garðar í hirðuleysi og eina lífsmarkið í sjoppunni. Þar er sem dautt teppi fábreytileikans hvíli yfir og ekkert skrýtið að fólk vilji flytja í bæinn til að vera nær Kringlunni og Húsdýragarðinum – ó, lífinu sjálfu.

Ég hef varla tekið strætó síðan ég fékk bílprófið. Ég tók það seint svo ég notaði strætó þó nokkuð mikið. Það er dálítið sami fílingur að taka strætó og að keyra inn í marga bæi á landsbygginni. Sama deyfðin og sami drunginn. Þeir sem eru ekki afsakaðir vegna örorku eða aldurs eru með ,,lúser” stimplað á ennið á sér í strætó. Svona er það bara en ætti auðvitað ekki að vera það, ekki frekar en í útlöndum. Maður sér allskonar fólk í almenningssamgangnakerfum erlendra stórborga – jafnvel kúl lið með skjalatöskur – svo stóra spurningin hlýtur að vera: Hvað er að strætó og er eitthvað hægt að gera? Eitthvað annað en að nefna stoppustöðvar, meina ég. Kannski mætti fylla vagnanna af brakandi fersku lesefni og svo ætti náttúrlega bara að hafa þetta ókeypis.

Þegar mér blöskrar bensínverðið hugsa ég um að byrja að nota strætó aftur, en hætti við þegar ég rifja upp eymdarlegu stemminguna. Ég hugsa líka stundum um að flytja út á land. Það hefur sína kosti: ódýrt húsnæði og lífið er í hægara tempói – alveg frábært að ala upp krakka út á landi, segir fólk. En Lufsan má ekki heyra á þetta minnst. Hún ólst upp út á landi og segir að 20 ár þar sé alveg nóg. Svo kemur alltaf spurningin: Hvað á ég eiginlega að fara að gera þarna?

Hluti landsbyggðarinnar og strætó spilar blús á meðan restin spilar góðærispopp. Því er alltaf verið að reyna að hressa upp á og hvoru tveggja með mótvægisaðgerðum eða hvað þetta heitir. En mun eitthvað breytast? Verða strætósamgöngur skyndilega það svalasta og ekkert meira æðislegt en að búa út á landi? Eða verður þetta kannski eintómur blús áfram þar til allir eru fluttir á mölina og einum jeppa verður úthlutað á hvern rass?