Jól alla daga

Enn átti ég eftir að kaupa nokkra pakka. Ég hætti mér því í Smáralind og taldi mig hafa valdið tímann vel: um kvöldmat á virkum degi. Hélt að slyppi við mestu jólageðveikina, en nei nei. Hún skall á mér um leið og ég steig inn. Fólk með poka og aftur poka vafrandi um með eld í augum og froðu í munnvikinu. Yfir öllu, eins og bumbuslagari í galeðu, söng svo mest óþolandi jólalag í heimi: Jól alla daga. Svona er þá í helvíti, hugsaði ég og íhugaði að hlaupa öskrandi út. Dró svo djúpt andann og setti undir mig hausinn.

Hinn mæti Eiríkur Hauksson syngur jólalagið óþolandi, en glysrokkarinn Roy Wood og hljómsveit hans Wizzard gerðu fyrst allt vitlaust með því árið 1973. Lagið er sjúklega hresst og allar klisjur jólalaganna renna saman í því, frá hreindýrabjöllunum til barnakórsins. Textinn er punkturinn yfir i-i brjálæðisins. Eiríkur dregur á sannfærandi hátt upp martraðarkennda hugaróra fársjúks manns sem lætur sig dreyma um endalaus jól: “Já, ég vildi að alla daga væru jól, þá gætu allir dansað og sungið jólalag,” æpir hann og maður heyrir hvernig æðarnar í augunum á honum stækka.

Alltaf svona?! Neeeeiiiii!!! Einu sinni á ári er bara alveg nóg – algjörlega passlegt!

Eftir stressið og lætin er það friðurinn kl. 18 á aðfangadag sem allir eru að stefna að. Þegar kirkjuklukkurnar á Rúv byrja að glymja og presturinn að tóna. Það augnablik þegar jólin loksins koma er það sem allt gengur út á. Þá slakknar á öllu eins og stungið sé stórri nál í allar blöðrur á landinu. Friðurinn jólanna er því í raun að fá loksins frí eftir mikla vinnu, vinnu sem fólst í því að undirbúa þennan sama frið. Jólin eru undarleg þversögn.

Jólaundirbúningsþreytunni er fylgt eftir með ofáti á þungu kjöti og súkkulaði. Þegar jólin eru loksins komin er því upplagt að kyrja gömlu góðu jólalögin. Þau eru mörg með fjarstæðukenndum textum og passa feykivel við útbelgt og úttaugað ástandið. Í lögunum renna saman í draumkenndu móki utangátta Andrésar, könnur upp á stól, einiberjarunnar, gamlar konur að prjóna og snúa sér í hring og mannkindur sem liggja meinvillar í myrkrum. Aðeins í furðulegu hugarástandinu um jólin virðist eitthvað vit vera í þessu.

Þrátt fyrir allt kemst maður þó alltaf að sömu niðurstöðu og Jóhannes úr Kötlum: Eitt er víst að alltaf verður, ákaflega gaman þá. Gleðileg jól!